‘Natuurlijk was ik zenuwachtig, maar volgens mij ging het best goed. Weet je wat het is, als ik over natuurkunde praat, vergeet ik de spanning en geniet ik van mijn werk. ’Het is maandagmiddag en in een leeg klaslokaal van het Amsterdams Lyceum vertelt natuurkundedocent Nabil over zijn eerste les in het Nederlands, die hij zojuist gaf. Met behulp van een Wimshurst machine, een elektrostatische generator voor het opwekken van hoge spanningen, vertelde hij leerlingen uit 5 vwo alles over magnetische en elektrische velden.

Nabil, die drie jaar geleden voor het laatst voor de klas stond: ‘Ik maakte taalfouten, maar de leerlingen begrepen me. Dat is het fijne van natuurkunde, het is een universele taal. De formule die ik vanochtend op het bord schreef om de wet van Coulomb uit te leggen, gebruikte ik ook in Syrië.’

Plan A

Nabil is een van de vijftien deelnemers aan Statushouders voor de Klas (zie kader), een initiatief van de gemeente Amsterdam, de Hogeschool van Amsterdam, WisMon, Amsterdamse middelbare scholen en het UAF. De gemeente hoopt dat de vijftien deelnemers volgend schooljaar al zelfstandig voor de klas staan, want het lerarentekort is groot. Voor Nabil is het traject de uitgelezen kans om zijn carrière als natuurkundedocent nieuw leven in te blazen.

Het UAF helpt mij om mijn plan, in Nederland werken als natuurkundedocent, te laten slagen.

Nabil: ‘Toen ik in Nederland kwam, zei een vriendin dat het vanwege de taal lastig zou worden om hier les te geven. Toen ben ik gaan nadenken over werk waarbij taal minder belangrijk is. Ik heb een korte kookcursus gedaan om te kijken of kok iets voor mij zou zijn.’ Al lachend: ‘Maar ik kan helemaal niet koken. En dus ben ik terug bij plan A. Natuurkundedocent is mijn plek in de maatschappij – zo voel ik dat vanbinnen. In Syrië was ik succesvol en ik denk dat het hier ook gaat lukken.’

Geheimen in de natuur

‘Als klein kind bestudeerde ik het heelal en deed ik natuurkundige experimentjes in huis – aangespoord door mijn vader, die automonteur was. Toen ik het boek Physics for Entertainment las van de Russische schrijver Jakov Perelman was ik verkocht. Sindsdien ontdek ik veel geheimen in de natuurkunde. Ik bewonder het systeem op onze aarde. Als docent wil ik mijn enthousiasme over natuurkunde doorgeven aan mijn leerlingen. Als dat lukt, ben ik blij.’

‘Ik wil leerlingen een gevoel mee geven.’

‘Naast huiswerk gaf ik mijn leerlingen in Syrië altijd een vrijwillig experiment mee naar huis. Zo daagde ik mijn leerlingen ooit eens uit om zelf een luchtballon te maken. In de les daarna liet een leerling zijn creatie zien. In de opening van een plastic tasje had hij met ijzerdraad een stukje nylon gemaakt, dat hij in de les doordrenkte met brandstof. Hij stak het aan, het vuur verwarmde de lucht en de plastic tas steeg op. Leerlingen van de hele school kwamen kijken. Dat is toch geweldig? Ik geloof niet in alleen maar theorie, ik wil leerlingen een gevoel mee geven.’

Niet alleen leerlingen, zo blijkt. Nabil vraagt of we ons oor op tafel willen leggen. Daarna zegt hij: ‘Tik nu eens met je vinger op tafel. Hoor je dat? Je hoort het getik veel harder dan als je je oor niet op tafel legt. Het bewijs dat geluid zich via vaste materie sneller verplaatst dan via lucht.’

Liever kijken? Hier zie je  hoe de gepassioneerde natuurkundedocent Nabil solliciteert naar een stage op het Amsterdams Lyceum.

Gedroomde werkomgeving

Over het verschil tussen lesgeven in Nederland en Syrië zegt Nabil: ‘Gedrag van kinderen is overal ter wereld hetzelfde. Pubers zijn overal pubers. Problemen vind je in iedere schoolklas, hoewel de bron van verstorend gedrag natuurlijk verschilt. Waar ik me vooral over heb verbaasd is het verschil in faciliteiten. Ik kan op deze school gebruik maken van oneindig veel instrumenten en modellen. In Damascus had ik bijna niets voorhanden en verzon ik veel experimenten zelf. Voor mij is dit de gedroomde werkomgeving.’

Dus, wat wordt het grootste obstakel om volgend jaar daadwerkelijk voor een eigen klas te staan? ‘De taal. Als ik vloeiend Nederlands spreek, kan ik wel duizend lessen geven.’

Over Statushouders voor de Klas

Statushouders met een beta-achtergrond als natuurkunde-, scheikunde-, of wiskundedocent kunnen via Statushouders voor de Klas instromen in het onderwijs. Het eenjarige oriëntatietraject is erop gericht om taal, beroepshouding en vaktaal van de vijftien deelnemende talenten op niveau te brengen. Hiervoor werkt de gemeente samen met de Hogeschool van Amsterdam en bèta onderwijsinstituut WisMon.

Daarnaast doen deelnemers direct praktijkervaring op als onderwijsassistent bij een school. Voor en tijdens het traject ondersteunt het UAF de deelnemers op het gebied van taalvoortgang, beroepsvorming en loopbaanbegeleiding. Nabil: ‘Het UAF helpt mij om mijn plan, in Nederland werken als natuurkundedocent, te laten slagen. Ze betalen mijn reiskosten en begeleiden me in dit project. Dit is precies wat ik nodig had.’

Lees ook: ‘Hoe gaat het met Nabil?’