Mijn boek, dat ik samen met Job Hulsman schrijf, is uitgesteld. Het zou in oktober verschijnen, maar het wordt januari. Nog even geduld. De ‘boosdoener’ is het coronavirus. Boeken die dit voorjaar zouden verschijnen zijn opgeschoven. Als gevolg daarvan worden oktober, november en december drukke maanden in boekenland. Na de feestdagen is er meer lucht, meer ruimte. Januari dus, we passen ons aan.

De vertraging past helemaal in het gekke jaar 2020, een jaar dat van iedereen aanpassingsvermogen vraagt. In eerste instantie vond ik het vele thuiswerken en videobellen wennen, maar inmiddels ben ik helemaal om. Wat een efficiëntie! En wat een zegen, de vele wandelingen die ik met Rasoul maak. Op 9 juli was ik, na maanden thuiswerken, weer eens bij een fysieke bijeenkomst van het UAF. In Arnhem vond de certificaatuitreiking plaats van het voorbereidingstraject voor gevluchte technici, een samenwerking tussen de HAN hogeschool, expertisecentrum SEECE en het UAF.

Ik zie de deelnemers nog zo staan bij de kick-off eind januari: onwennig, maar vol grote verwachtingen. Al na een paar weken moest het programma noodgedwongen op de schop. Een van de programmaleiders zei bij de uitreiking: ‘We waren net zeven weken onderweg toen de coronacrisis begon. In een korte tijd hebben we alles omgegooid van offline naar online. Van de voorgenomen groepsopdrachten en bedrijfsbezoeken kwam weinig meer terecht, dat is heel jammer. Gelukkig hebben we de tijd goed besteed. Naast de online lessen heeft iedereen een veiligheidscertificaat behaald. Die moeten de studenten toch hebben wanneer ze in een technische omgeving aan de slag gaan.’

Als een soort pater familias van het UAF ben ik altijd trots tijdens uitreikingen, maar dit keer was ik het extra. Want op één gestopte deelnemer na ontving iedereen het certificaat. En dat in deze periode, ondanks de coronacrisis. Ik vind het bewonderenswaardig. In september beginnen de deelnemers, waaronder Badr, met technische hbo-studies aan verschillende hogescholen. Die opleidingen combineren zij met een bijpassende werkervaringsplek. Leren én werken dus. Het zal opnieuw aanpassen worden en daarbij wens ik ze heel veel succes.

Aanpassen, we leren het vroeg of laat allemaal. Soms gaat het met horten en stoten. Toen in Iran het bewind van de sjah viel en Khomeini aan de macht kwam, werd ik actief voor een progressieve partij. Ik bezocht bijeenkomsten en verspreidde pamfletten. Het kwam me duur te staan. Op mijn zeventiende belandde ik in de gevangenis, waar ik uiteindelijk anderhalf jaar moest blijven. Die periode vormt een een breuk in mijn leven. Er is een tijd voor en een tijd na mijn gevangenschap. Ook ik werd gedwongen om me aan te passen. Eerst in Iran, waar ze wilden dat ik me zou schikken in de rol van getrouwde huismoeder met kinderen. Later – toen het echt niet meer ging – in Nederland, waar alles nieuw was.

Mijn boek, dat Tot op de dag heet, gaat in meerdere opzichten ook over aanpassen. Ik heb het moeten leren, en ik leer nog steeds. Nog een paar maanden en dan is het er, het boek dat ik tot nu toe zorgvuldig voor mezelf en de buitenwereld gesloten hield. Een exemplaar reserveren kan vanaf nu. Bij je lokale boekhandelaar natuurlijk of via YouBeDo, dat je de gelegenheid geeft om een deel van het aankoopbedrag te schenken aan een goed doel naar keuze.

Redactie: Job Hulsman
Fotografie: Ambo-Anthos