Elly schreef dat iedere Nederlander en vluchteling dit boek zou moeten lezen. Petra, die een stichting ‘voor wereldvrouwen’ heeft schreef: ‘Jouw verhaal stimuleert me nog meer om door te gaan met wat we doen.’ Henk: ‘Ik heb aan mijn dochter, 18 jaar, gevraagd om het te lezen. Ik hoop ook dat zij van het boek leert dat vrijheid en democratie niet vanzelfsprekend is dat dit haar ervan overtuigd om dit jaar voor het eerst van stemrecht gebruik te gaan maken.’ Rya: ‘Het is belangrijk dat deze verhalen worden verteld, dat mensen luisteren en niet oordelen.’ Bij Geert leidde het boek tot ‘stilte en reflectie’. En Joy concludeerde dat ik iets had toegevoegd aan ons cultureel erfgoed. 

Er volgden interviews en ik gaf tientallen lezingen, onder meer voor medewerkers van de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) en Humanitas, en hield een toespraak voor het kabinet in de Jacobuskerk tijdens de Prinsjesdagviering. Afgelopen december stopte woningcorporatie de Alliantie Tot op de dag in het kerstpakket. 900 medewerkers, (hopelijk ook) 900 leeservaringen, met wellicht gevolgen van dien.

Om bovengenoemde redenen is het project voor mij geslaagd. Maar u kent me: ik rust niet op mijn lauweren. Door corona heeft het boek nooit de kans gekregen om aandacht van lezers in de boekhandel te trekken. Ondanks de gelikte foto op de cover waartoe ik me heb laten verleiden. Mede daarom heb ik het idee dat het boek nog meer positiefs teweeg kan brengen, nog meer mensen kan bereiken, nog meer kan bijdragen aan verdraagzaamheid, tolerantie en solidariteit in de samenleving.

Daarom hoop ik dat het hier niet bij blijft. Ik twijfelde lang of ik mijn verhaal wilde delen. Uiteindelijk besloot ik een stukje van mijn ziel weg te geven. Niet omdat ik de aandacht wil opeisen of omdat ik hoop dat iedereen mij beter leert kennen, maar omdat mijn verhaal mijn persoonlijke leven overstijgt. Het is een verhaal over samenleven, over je verplaatsen in de ander. Ik hoop dat ik in 2022 op scholen mag vertellen hoe dat werkt. Dat wij-zij niet aan de orde is. Zo lang haat en polarisatie aan de orde van de dag is wil ik mensen in overweging geven dat iedereen kan bijdragen aan een inclusieve samenleving. Meer begrip, oog en oor voor elkaar, dat is mijn hoop.