Mijn middelbare schooltijd bracht ik door tijdens het regime van de Sjah. Er zat altijd een duistere kant aan onze educatie, veel van wat je moest weten werd verborgen. Als het je niet wordt verteld, blijf je in onwetendheid. Zeker in een tijd zonder social media. Toch kregen we iets mee over de revoluties uit de wereldgeschiedenis, over helden en heldinnen als Jean d’Arc.
Zelf maakten wij ook een omwenteling mee: de Islamitische revolutie. Het regime van Ayatollah Khomeini kende een totale censuur. De geschiedenis werd uitgeveegd, of er werd op school een totaal andere betekenis aan gegeven.
In het Nederlandse onderwijs wordt vrijheid gekoesterd. Zijn taak is mensen te onderwijzen in waarheden, en studenten de ruimte te geven over die feiten na te denken en zo tot een eigen oordeel te komen. Een prachtig goed.
Toch maak ik mij zorgen. Want voor ‘vorming’ in het onderwijs is steeds minder aandacht. Studenten van nu durven bepaalde onderwerpen onvoldoende aan de orde te stellen, waardoor er onverschilligheid en onbegrip ontstaat. Stel, je ziet een meisje dat volledig bedekt is in islamitische kleding. Dan kun je ervoor kiezen om te denken: ze wordt onderdrukt. Maar dan verzuim je de waarheid er achter te zoeken. Een onderwijsinstelling is juist de plek om ongemakkelijke onderwerpen aan de orde te stellen. Geef ruimte aan vorming en engagement, leer studenten over waarheden én thema’s achter ogenschijnlijke feiten. Door elkaar te leren kennen ontstaat er respect en begrip. Onmisbare elementen in een vrije samenleving.
Fotografie: Venus Veldhoen