Voor mij zit Aman, een op het eerste gezicht sprankelende jonge man (32) uit Eritrea. Ik ben meteen onder de indruk van zijn open blik en zijn opgeruimde – gedeelde – kamer in het AZC in Schalkhaar (gemeente Deventer). Voor mij zit een man die alles op de rit heeft… of toch niet? Al snel tijdens ons gesprek verschijnt er een verdrietige waas over zijn gezicht.
Leren en ontwikkelen
Aman Zeray groeit op in Eritrea. Zijn ouders geven hem de mogelijkheid om naar school te gaan en te gaan studeren – net als zijn zeven broers en zussen. Aman legt uit dat je in Eritrea niet zo veel keuzes hebt: als je het goed doet, mag je kiezen uit twee richtingen: techniek of gezondheidszorg. Aman koos het laatste en behaalde een Bachelor of Nursing.
Na twee jaar werken in een ziekenhuis in Eritrea besluit hij te vluchten naar Sudan. Het conflict in de Tigray regio laait weer op; het wordt te onveilig. In Sudan werkt hij vier jaar als Intensive Care verpleegkundige in het Alzaytouna ziekenhuis in Khartoum. Aman wil zich graag verder ontwikkelen en wordt toegelaten tot de Master in International Health bij het Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amsterdam. Op basis van het visum dat hij daarvoor krijgt, komt hij naar Nederland.
'Ik wil meedoen in de maatschappij, de taal elke dag oefenen, geld verdienen, integreren.'
Eenmaal in Nederland besluit hij om eerst asiel aan te vragen en zijn master nog niet te starten: hij wil sowieso niet terug naar Eritrea. Na tien maanden wachten, hoort Aman in oktober 2020 dat hij mag blijven. Hij is blij en opgelucht. ‘Ik had toen echt het gevoel dat ik veilig was, weer vooruit kon kijken. Alle onzekerheid was weg!’ Helaas voor Aman voelt zijn situatie nog steeds onzeker: hij wacht inmiddels al twee jaar op een woning. Zijn leven staat ‘on hold’: hij kan niet door, heeft geen privacy en voelt zich geen onderdeel van de samenleving. Zijn master heeft hij niet kunnen starten.
Aman vertelt verder: ‘Ik had nooit gedacht dat het zo lang zou duren. Het doet veel pijn, juist omdat ik mijn leven graag opnieuw wil beginnen. Ik wil meedoen in de maatschappij, de taal elke dag oefenen, geld verdienen, integreren… En dat kan nu allemaal niet.’ Hij is zichtbaar geëmotioneerd. Met tranen in zijn ogen vertelt hij dat hij vaak de telefoontjes van zijn familie niet beantwoordt. ‘Ze vragen natuurlijk hoe het gaat en of ik al een huis heb. Ik vind het heel vervelend om elke keer te moeten zeggen dat ik nog steeds in het AZC woon. Het doet pijn.’
'Als je ergens opnieuw moet beginnen, komen kansen je niet aanwaaien.'
Wat kan wel?
Aman is gedreven en gebruikt de wachttijd om stapjes te zetten: hij is als vrijwilliger actief op verschillende plekken en is bezig gegaan met de Nederlandse taal. Toen hij zijn B1 niveau (eenvoudig Nederlands) had gehaald, heeft hij zich aangemeld bij het UAF. ‘De ondersteuning van het UAF geeft me hoop. Het helpt echt ontzettend! Mijn medisch mentor begeleidt me met mijn BIG-registratie, dat is een complex proces (verplichte registratie voor zorgprofessionals in Nederland, red.). We zijn nu bezig met de eerste stap: de procedure ‘verklaring van vakbekwaamheid’, vertelt hij. ‘Ook mijn begeleider is er altijd voor me’, vervolgt Aman. ‘Ik zoek zelf naar mogelijkheden en bespreek die dan met haar. Zij is echt een sparringpartner voor me. Daarnaast heeft het UAF me praktisch geholpen toen ik een nieuwe laptop nodig had.’
Aman is recentelijk toegelaten tot een traject bij het UMCG, speciaal voor statushouders. Hij vertelt er trots over. Hij mag er, met tien anderen, vanaf 1 december 2022 aan de slag als zorgassistent. De voorbereidende module ‘medische vaktaal’ aan de Rijksuniversiteit Groningen is inmiddels gestart. Aman volgt deze helaas grotendeels online vanuit het AZC. ‘Dat is best lastig’, legt hij uit. ‘De wifi is hier heel slecht dus regelmatig valt de verbinding weg. En de muren lijken wel van papier; het is vaak lastig om me te concentreren.’
Ik ben onder de indruk van zijn veerkracht en doorzettingsvermogen. ‘Als je ergens opnieuw moet beginnen, komen kansen je niet aanwaaien. Je moet echt naar de mogelijkheden kijken’, zegt Aman gepassioneerd. Dan wordt zijn blik serieuzer en voegt hij toe: ‘Ik was blij met mijn verblijfsvergunning, maar zal nog blijer zijn als ik echt vooruit kan kijken en mijn eigen plek heb. Nu voel ik me opgesloten, gevangen. Het geeft me veel stress.’ Hij herpakt zich en zegt: ‘Ik wil integreren, mezelf ontwikkelen, bijdragen aan de maatschappij; ik wil zo graag écht aan de slag met mijn leven in Nederland!’
Talent mag niet verloren gaan
Geef gevluchte studenten en professionals zoals Aman de kans zich te ontwikkelen. Met jouw donatie maak jij voor hen een wereld van verschil.
Help jij vluchtelingen op weg?
Mentoring en stageplekken voor zorgprofessionals
Zorgprofessionals die gevlucht zijn, moeten in Nederland een assessmentprocedure doorlopen om weer aan de slag te kunnen in de zorg. Het UAF adviseert en begeleidt hierbij.
De ervaring leert dat mentoring een waardevolle aanvulling vormt op deze begeleiding. Een mentor kan mentees helpen ervaring op te doen in de praktijk en kennis laten maken met de Nederlandse zorgcultuur.
Wil jij aankomende zorgprofessionals verder helpen als mentor of ken je een geschikte stageplek?