Sinds 1994 zijn Joost Laceulle en Eveline Batenburg donateur van het UAF. En de laatste jaren is het stel ook mentor van Parissa, inmiddels afgestudeerd basisarts. In de tuinkamer van hun voormalige dokterspraktijk aan huis in Haarlem vertellen ze over autonomie, gezond zijn en de rol van zowel de huisarts als het UAF: richting geven.
Terwijl de koffie wordt ingeschonken en de kat op de achtergrond tevreden snort vertelt Joost over de start van zijn antroposofisch georiënteerde dokterspraktijk: ‘Ik was nog een jongetje toen mijn moeder een kwaadaardige ziekte kreeg. In rouwadvertenties lees je soms “te vroeg” en “de strijd verloren”. Daar spreekt slachtofferschap uit. Mijn moeder deed daar niet aan mee, ze gedroeg zich niet ziek. Ik zat al tegen volwassenheid aan toen ik hoorde dat ze kanker had. Ik wist het niet, in mijn optiek is ze altijd volstrekt gezond geweest. Dat heeft me gevormd.’
Meelopen, ordenen en niet overnemen
Hoe zorg je ervoor dat de ontwikkeling van de ziel verder kan gaan, ook als er obstakels zijn? Die vraag is leidend voor Joost, die ruim vijfendertig jaar een huisartsenpraktijk had. ‘Met die vraag in mijn achterhoofd werd ik in 1994 geraakt door het bestaan van het UAF. Een organisatie die oploopt met mensen die beroofd zijn van hun taal, cultuur en mogelijkheden en hen helpt om desondanks verder te gaan: die wilde ik steunen. Ken je het verhaal van Tobias en de Engel? Een apocrief verhaal waarin een jongen, Tobias, geld moet gaan halen voor zijn vader en in de engel Rafaël een reisgezel vindt. De engel geeft Tobias onderweg goede raad, maar Tobias moet het zelf doen. Dat is een oerbeeld van wat je als arts, therapeut en ook als UAF zijnde kunt doen: meelopen, ordenen, niet overnemen. Tot mensen het op een dag zelf kunnen.’
Mensen die werk doen waar het hart nee tegen zegt branden op.
Werken vanuit je hart
‘Gezondheid heeft alles te maken met het gevoel hebben dat je de regie over je leven hebt. Je kunt een probleem hebben, de vraag is wat je ermee doet.’ De term autonomie komt op tafel. ‘Er kwamen veel mensen in mijn praktijk met pijnen in het bewegingsapparaat. Fibromyalgie heet dat tegenwoordig – muisarmen, dat soort zaken. Die klachten kwamen op omdat mensen, ten minste ten dele, niet het levenspad liepen dat ze eigenlijk wilden lopen. Klachten gingen soms acuut over als mensen hun leven omgooiden. Tijdens cursussen die ik in voormalige Oostbloklanden gaf ontmoette ik cursisten die net als ik huisarts wilden worden, maar daar niet toe in staat werden gesteld. Ze waren elders nodig, vond het regime. In zulke situaties komt er kou in de ziel, terwijl het juist van belang is om het vuur te ontsteken. Mensen die werk doen waar het hart nee tegen zegt branden op.’
Mentee Parissa
Sinds 2016 zijn Eveline en Joost niet langer alleen donateur van het UAF, maar ook mentor. Joost: ‘In de koepel in Haarlem werden vluchtelingen opgevangen. Wat doen wij voor hen? vroeg ik me af. We geven wat geld aan het UAF, maar dat was het dan ook. Ik meldde me aan als mentor en ging naar een introductiebijeenkomst.’ Eveline: ‘Vlak daarna zijn we gekoppeld aan Parissa, een Iraanse geneeskundestudent. Dat paste perfect. Joost is altijd arts geweest en ik heb Engels gestudeerd.’ Parissa is inmiddels afgestudeerd, maar Joost en Eveline hebben staan nog altijd nauw in contact met haar. Eveline: ‘Het werkende leven kent veel uitdagingen. Sollicitatiebrieven sturen, een huis vinden, rijlessen, noem maar op. Het studentenleven is eigenlijk heel gestructureerd.’ Ze helpen haar waar ze kunnen, zoals Rafel bij Tobias. Al gaan Joost en Eveline soms verder. Joost: ‘Op een zeker moment gaven we Parissa een museumjaarkaart ter aanmoediging. Ze vindt Europese kunst heus mooi, maar ze nam er niet de tijd voor. Achteraf gezien was het op dat moment een brug te ver.’
Je bent iets meer wereldburger als je deelgenoot wordt van het lot van mensen die een ander lot hebben dan jij.
Dierbare vriendschap
Wat brengt het mentorschap Joost en Eveline zelf? Eveline: ‘Een dierbare vriendschap.’ Joost: ‘En inzicht in hoe het is om ergens opnieuw te beginnen, inzicht in de realiteit dus. Je bent iets meer wereldburger als je deelgenoot wordt van het lot van mensen die een ander lot hebben dan jij.’ Eveline: ‘Het is niet vanzelfsprekend dat we hier geboren zijn.’ Joost: ‘Je kunt wel zelfgemaakte oogkleppen opzetten en zeggen: ik leef hier en het is hier rustig en goed, maar dat is… Het is een verantwoordelijkheid van de moderne mens om een breder beeld te krijgen van wat het leven is.
‘Mentor zijn is eigenlijk een heel eenvoudige manier om dat beeld te krijgen. Je hoeft niet naar China of Iran, het is uiterst comfortabel zo. En dan krijg je ook nog eens dankbaarheid. Onterecht: wij moeten dankbaar zijn. Ik werkte ooit in een verpleeghuis. Een oude vrouw lag er op sterven. Ze kon niets meer zelf en werd gevoerd. Waarom ben ik er nog, vroeg ze zich af. Op een dag vond ze het antwoord: “Ik ben er nog opdat anderen mij kunnen helpen.” Die ervaring was voor mij een geschenk voor het leven. Liefde, zorg, dat zijn de krachten die de maatschappij dragen. Dus wie moet er dankbaar zijn?’ Eveline: ‘Dat is niet Parissa, dat zijn wij.’
Foto: Suzanne Blanchard
Talent mag niet verloren gaan
Geef gevluchte studenten zoals Parissa de kans zich te ontwikkelen. Met jouw donatie maak jij voor hen een wereld van verschil.
Help jij vluchtelingen op weg?
![UAF-logo-staand-zonder-payoff-[RGB]](https://www.uaf.nl/wp-content/uploads/2023/02/cropped-UAF-logo-staand-zonder-payoff-RGB-223x300.png){kind=logo}
